MACD indicator: grip op trend én momentum

“Momentum is de wind in de zeilen van een trend.” Wie die wind begrijpt, vaart gecontroleerder. De MACD-indicator (Moving Average Convergence Divergence) is al decennia een van de betrouwbaarste manieren om richting en kracht van een trend zichtbaar te maken. In deze gids krijgt u meer dan de basis: concrete signalen, instellingen per tijdframe, valkuilen en slimme combinaties die u meteen kunt toepassen in uw analyse.

Wat is de MACD – en waarom werkt ze zo goed?

De MACD vergelijkt een kortere EMA (standaard 12) met een langere EMA (standaard 26). Het verschil vormt de MACD-lijn. Daarover komt een signaallijn (9-period EMA van de MACD). Het histogram toont het verschil tussen MACD en signaallijn. Dit trio geeft tegelijk zicht op richting (boven/onder nul), kracht (afstand), en verandering (helling/slope van het histogram).

De 4 belangrijkste MACD-signalen

• Signaallijn-kruising: gaat MACD boven de signaallijn → opwaarts momentum; onder → neerwaarts. Vroeg, maar gevoeliger voor ruis.
• Nul-lijn-kruising: MACD die de nul kruist, bevestigt vaak een trend. Later, maar robuuster dan enkel de signaallijn.
• Histogram-draai: het histogram draait van dalend naar stijgend (of omgekeerd) → vaak een vroeg momentum-signaal nog vóór de lijnen kruisen.
• Divergences: koers maakt nieuwe top, histogram of MACD niet → momentum verzwakt; kans op correctie of trendpauze.

Instellingen & tijdframes: wanneer 12-26-9 volstaat – en wanneer niet

De standaardinstelling 12-26-9 is een goed startpunt voor daggrafieken. Toch loont het om per horizon te fine-tunen:

• Actiever (korter): 8-21-5 geeft snellere signalen (meer whipsaws). Handig voor traders die scherp willen draaien, maar combineer met strikter risicobeheer.
• Rustiger (langer): 19-39-9 of 24-52-18 filtert ruis. Signalen komen later maar zijn consistenter voor swing/positionele beleggers.
• Multi-timeframe: check eerst de week (trendcontext), timen op dag. Een bullish MACD op week + een dagkruising omhoog verhoogt de kans op een duurzaam zetje.

Valkuilen & regimefilters: zo vermijdt u whipsaws

• Zijwaartse markten: MACD genereert dan veel valse signalen. Voeg een regimefilter toe (bv. prijs boven 100-/200-MA) en negeer longs als de prijs onder die MA noteert.
• Te veel indicatoren: stapeling creëert schijnzekerheid. Kies 1-2 complementen (bv. RSI voor overbought/oversold of ATR voor volatiliteit).
• Geen risicokader: definieer vooraf stop, positieomvang en her-evaluatie (bv. “MACD draait opnieuw omlaag = exit”).
• Onjuiste verwachting: MACD is een trend-volgende indicator. In mean-reverting fases werkt hij minder. Herken het klimaat.

MACD combineren: eenvoudige, robuuste set-ups

• MA + MACD: neem enkel longs wanneer prijs boven de 100-/200-MA noteert én MACD boven de signaallijn draait; shorts vice versa.
• RSI + MACD: bullish set-up als MACD omhoog kruist terwijl RSI uit oversold (>30) klimt. Voor exits: omgekeerd.
• Volume/OBV: histogram stijgt + OBV maakt hogere bodems → momentum mét kapitaalinstroom is geloofwaardiger.

Praktijk: van signaal naar actie

Een veelgebruikte aanpak: wacht op een signaallijn-kruising, maar vraag ook bevestiging (histogram dat stijgt, prijs boven MA). Voor positionele beleggers kan een nul-lijn-kruising dienen als extra filter: later in, maar minder ruis. Divergences zijn geen onmiddellijke trades, wél vroegtijdige waarschuwingen om winst te beschermen of strakker te beheren.

Scan-ideeën (educatief)

• Momentum-start: MACD kruist boven de signaallijn, histogram draait positief, prijs boven 100-MA.
• Trend-bevestiging: MACD kruist boven nul binnen 30 dagen na een eerdere signaallijn-kruising.
• Divergence-alert: koers maakt hogere top, histogram lagere top → “herbekijk trend, verstrak beheer”.